Kaybid Plak
Kaybid Plak, yapay zekâ tarafından üretilen veya yapay zekâ ile iş birliği içinde yaratılan müzik eserlerine odaklanır. Amacı, insan ve makine arasındaki yaratıcılığı destekleyen, deneysel ve geleceğe dönük sesleri keşfetmek ve tartışmaya açmaktır.
İnsan dokunuşuyla şekillenen algoritmik bestelerden tamamen otonom üretimlere kadar, amatör ruhunu koruyarak, AI sanatçılarının seslerini kayıt altına almayı, yaymayı ve müzik dünyasında özgün bir alan açmayı hedefler.
Duygunun Yeniden Üretilmesi
Tesadüfi Kompozisyonlar ve Anlamın Doğuşu
Tesadüfen bir araya gelmiş, kendiliğinden oluşmuş görsel kompozisyonlar; şans eseri meydana gelmiş uyumlu birliktelikler, bir anlam kazanan yapılar...
Tıpkı yırtık kâğıt parçalarının oluşturduğu formlar gibi, bu kez kompozisyonlar da generatif bir şekilde var olur ve anlam kazanır.
Algının Dönüşümü: İzleyici ve Yapay Zekâ Arasındaki Diyalog
Tesadüfen bir araya gelen kâğıtların oluşturduğu anlam gibi; bu anlamın doğurduğu tesadüfi kompozisyonlar, bu kompozisyondan referansla oluşan müzik ve en sonunda bu rondom curcunada resme bakıp her şeyi sabitleyen izleyicinin kendi kimliği ve bakış açısıyla mühürlediği anlamın, yapay zekâ tarafından üretilen müzikle yeniden üretilmesi...
Ve döngü tamamlandığında, izleyici de eserin anlam üreten öğelerinden biri hâline gelir. Böylece eseri tamamlar ve resmin onda uyandırdığı duyguyu, algoritmanın çıktısıyla yeniden üretir.
Artık eser üzerindeki tüm okuma sonsuza dek değişmiştir.
Gözlemci müziği dinlediğinde, resim artık yalnızca izleyiciye ait olmaktan çıkar; algoritmayla birlikte paylaşılan bir deneyimin ürettiği duyguya dönüşür.
Mekanizma: Yapay Zekâ ile Yeniden Okuma Süreci
Serginin ilk katmanında izleyici, eserlerle organik bir bağ kurar. Sanatçı, eser ve izleyici; aynı varoluşsal gerçeklik içinde bütünleşir.
Ancak serginin ikinci katmanı, bu bütünlüğü bilinçli bir şekilde kesintiye uğratır ve izleyiciye yeni bir okuma deneyimi sunar.
Bu süreç, yapay zekânın müdahalesiyle şekillenir:
- Eserin Yorumlanması
Sergide yer alan eserlerin görselleri yapay zekâya (GPT) yüklenir ve bu eserler GPT tarafından yorumlanır.
- Müziğin Kurgulanması
Yapay zekâ, bu yorumdan yola çıkarak “Bu resmin bir müziği olsaydı nasıl olurdu?” sorusuna yanıt veren bir müzik tasviri (prompt) oluşturur.
- Müziğin Üretilmesi
Başka bir yapay zekâ aracı, oluşturulan prompt ve şarkı sözlerini kullanarak müziği üretir.
Kavramsal Katman: Estetikten Epistemolojiye
Bu sergi, sanat eserlerinin anlam üretim sürecini yalnızca estetik bir olgu olarak değil, aynı zamanda epistemolojik bir müdahale alanı olarak konumlandırır.
Yapay zekâ, sanatçının üretimine yalnızca bir yorumlayıcı olarak değil; eser ile izleyici arasındaki ilişkiyi dönüştüren bir aktör olarak da katılır.
İnsan yapımı eserlerin algoritmik süreçlerle yeniden okunması ve işlenmesi, sanatın öngörülemez doğasına dair yeni bir paradigma sunar.
Bu süreç, yalnızca bir yeniden üretim pratiği değil; aynı zamanda sanatın tekinsiz, akışkan ve sürekli evrilen doğasını açığa çıkaran bir deney alanı olarak değerlendirilmelidir.
Görsel-Müzikal Diyalog ve İzleyicinin Katılımı
Resimler, serginin müzik katmanına yön veren ve yapay zekâ aracılığıyla yeni bir bağlam kazanan görsel öğeler olarak konumlanır.
İzleyici, bu eserlerle ilk karşılaştığında doğrudan bir bağ kurabilirken, müziğin devreye girmesiyle bu algı kesintiye uğrar.
Sonuçta, yapay zekâ tarafından yaratılan müzik, resmin sunduğu temalarla yeni bir diyalog başlatır ve izleyiciyi çok katmanlı bir anlamlandırma sürecine davet eder.
Yeni Paradigmalar: İnsan-Yapay, Kent-Birey
Bu bağlamda sergi; insan ile yapay olan arasındaki geçirgenliği, kent ve birey arasındaki diyalektik çatışmayı, izolasyon ile bağ kurma arzusunu hem sanatsal hem de teknolojik bir düzlemde yeniden düşünmeye olanak tanır, tartışmaya açar.
Yapay zekâ burada yalnızca bir araç değil, sanatın yeniden kurgulanmasına katılan aktif bir fail olarak konumlandırılır.